استعماری که از رواج فارسی کاست
انتشار: آبان 24، 1401
بروزرسانی: 30 فروردین 1404

استعماری که از رواج فارسی کاست

ابن بطوطه (سفرنامه، ترجمه دکتر محمدعلی موحد، تهران ۱۳۵۹، ج۲، ص ۷۵۰) از رواج شعر فارسی در نیمه اول سده هشتم هجری در چین خبر داده است.\xa0

انتهای پیام



منبع: https://www.isna.ir/news/1401082316230/%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B3%D8%AA

تسلط استعمار بر کشورهای شرق سبب شد که از رواج فارسی کاسته شود. فارسی دری امروزه در افغانستان و تاجیکستان و ازبکستان هم رایج است. در هر چهار کشور ایران و افغانستان و تاجیکستان و ازبکستان از اوایل دۀ بیستم مسیحی وضعی برای فارسی پیش آمده، که فارسی رایج در هر یک از آن کشورها، به راهی افتاده که به تدریج آن ها را از هم جدا کرده است. در فارسی رایج در تاجیکستان و ازبکستان، که به الفبای روسی نوشته می شود، واژه های زیادی از روسی وارد شده و یا از آن زبان ترجمۀ تحت اللفظ شده است. در فارسی رایج در افغانستان واژه های زیادی از پشتو وارد شده است و در فارسی رایج در ایران لغات زیادی از فرانسه به عاریت گرفته شده و لغات جعلی زیادی هم ساخته شده است.\xa0

زبان بلوچی در بلوچستان ایران و پاکستان و در افغانستان رایج است. این زبان به الفبای فارسی نوشته می شود. از زبان بلوچی در دوره باستان و میانه اثری به جای نمانده است.\xa0

زبان های کردی در کردستان ایران و عراق و ترکیه و سوریه و در ارمنستان رواج دارند. برای نوشتن زبان های کردی، در ایران و عراق الفبای فارسی و عربی، در سوریه الفبای لاتینی و در ارمنستان الفبای روسی به کار برده می شود، از زبان کردی در دورۀ باستان و میانه اثری به جای نمانده است.\xa0

این کتاب را ذخیره خوارزمشاهی نام کرد... و به پارسی ساخت، تا به برکات او، منفعت این کتاب به هر کسی برسد و خاص و عام را بهره باشد.\xa0


به گزارش ایسنا،\xa0در دوره جدید که از ۲۵۴، سال تأسیس دولت صفاری، آغاز می شود، از زبان های متعددی اطلاع داریم که مهم ترین آن ها پشتو، کردی، آسی، بلوچی و فارسی دری است.\xa0

زبان پشتو یکی از زبان های رسمی افغانستان است. این زبان به الفبای فارسی نوشته می شود و قدیم ترین اثر بازمانده از آن از سده شانزدهم میلادی است. از پشتو در دوره باستان و میانه اثری به جای نمانده است.\xa0

درحالی که گفته می شود تسلط استعمار بر کشورهای شرق سبب شده از رواج فارسی کاسته شود، در فارسی رایج در ایران نیز لغت های زیادی از فرانسه به عاریت گرفته شده و لغت های جعلی زیادی هم ساخته شده است.

از کتاب «تاریخ مختصر زبان فارسی» نوشتۀ محسن ابوالقاسمی، انتشارات طهوری، بهار ۱۳۷۸، تهران.

زبان آسی بازمانده زبان سکاهای غرب است. زبان آسی که به الفبای روسی نوشته می شود، در شمال قفقاز رایج است. سرزمین آس ها به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده است. بخش شمالی آن جزء فدراسیون روسیه است و بخش جنوبی آن جزء جمهوری گرجستان. گویندگان آسی حدود ۵۰۰هزارنفرند.\xa0

زبان فارسی دری (دری یعنی رسمی) دنباله فارسی میانۀ زردشتی است. این زبان، که از زمان یعقوب لیث صفاریان زبان رسمی ایرانیان مسلمان شده، به تدریج جانشنین دیگر زبان های ایرانی، یعنی سغدی، خوارزمی و بلخی، گردید و در منظقۀ وسیعی از هندوستان تا اروپا و از دریای خوارزم تا خلیج فارس رایج شد.\xa0

سیداسماعیل جرجانی در ذخیر خوارزمشاهی (چاپ سعیدی سیرجانی، ص ۱)، که در سال ۵۰۴ به نام قطب الدین محمدبن نوشتگین، نخستین پادشاه خوارزمشاهی، تألیف کرده، گفته است:\xa0