با نام آوران فرهنگ و هنرِ خفته در آرامستان باغ رضوان
انتشار: تیر 09، 1403
بروزرسانی: 26 تیر 1404

با نام آوران فرهنگ و هنرِ خفته در آرامستان باغ رضوان

ایسنا/اصفهان «نقشۀ گردشگری آرامستان باغ رضوان اصفهان؛ بر پایۀ دیدار از آرامگاه نام آوران فرهنگ و هنر»، جدیدترین نقشۀ\xa0گورستان گردی در ایران است که همزمان با چهلمین سال تأسیس آرامستان باغ رضوان منتشرشده است.

این هنرمند گفت: نقشه های گردشگری از دیرباز و در میان جامعه های گوناگون، مورد توجه و اقبال بوده و اکنون و آینده نیز، با وجود پیدایش انواع اپلیکیشن ها، باز هم دارای جایگاه است و به عمر خود ادامه خواهد داد. نقشه های گردشگری یکی از شاخصه های فرهنگی هر حوزۀ زیستی و فرهنگی در جهان است.

تمیزی گفت: ممکن است دیدار با گور یک هنرمند مقدمه ای شود برای قدم گذاشتن در پژوهشی تازه و رویکردی امروزی به فرایند یا فراورده ای که آن درگذشته زمینه سازش بوده است. اگر در گذر زمان چنین بزرگانی را از یاد ببریم، درواقع گستره ای پهناور و بنیادین از فرهنگ خودمان را از دست داده ایم. امیدوارم همۀ ما گورستان ها، آرامگاه ها و سنگ آرامگاه ها را دوست داشته و نگاهبان آن ها باشیم.

«نقشۀ گردشگری آرامستان باغ رضوان به مثابه یک شاخصۀ فرهنگی است که در آن، نام و پیشه و زادروز و درگذشت و آدرس آرامگاه بیش از ۱۱۰ نام آور در زمینۀ فرهنگ و هنر آمده است که همگی بیرون از قطعۀ نام آوران هستند.» این گفته\xa0مهدی تمیزی، هنرمند هنرهای تجسمی از جدیدترین نقشۀ گردشگری اش یعنی «نقشۀ گردشگری آرامستان باغ رضوان اصفهان؛ بر پایه دیدار از آرامگاه نام آوران فرهنگ و هنر» است، و البته باید اشاره کرد که عمر طراحی و استفاده از نقشه های گردشگری در کشور ما چندان دراز نیست.

تمیزی همچنین افزود: زمانی که ما به شهری وارد می شویم، حتی اگر با خیابان ها و دسترسی ها و آثار تاریخی و تماشایی اش آشنا باشیم، باز هم داشتن یک نقشۀ گردشگری برایمان ارزش و اهمیت خودش را دارد؛ نقشه ای با داده های ضروری که یک فضای زیبایی شناسی را نیز برای ما به تصویر بکشد، به یقین کیفیت و لذت ما را از دیدار با جایی که در آن وارد شده ایم، دوچندان می کند.

تمیزی با اشاره به طراحی و گرافیک نقشۀ گردشگری آرامستان باغ رضوان ادامه داد: در توپوگرافی این نقشه، بخش های مختلف شامل قطعه ها، بوستان ها و ساختمان ها، و نیز گذرها، برابر با مقیاس آرامستان است و فقط در برخی از گذرها، پهنای گذر کمتر یا بیشتر شده است تا خوانش نقشه و زیبایی شناسی آن برقرار باشد. نام و پیشه و زادروز و درگذشت و آدرس آرامگاه بیش از ۱۱۰ نام آور در زمینۀ فرهنگ و هنر که بیرون از قطعۀ نام آوران هستند، در این نقشۀ گردشگری آمده است. گرافیک نقشه، نزدیک به گرافیک نقشۀ گردشگری گورستان تاریخی تخت فولاد است و با موتیف هایی از آثار مینیاتور ایرانی در دورۀ صفوی، کلاژهایی بر نقشه انجام شده است.

او با ذکر این مسئله که همواره بخشی از برنامه های هنری و پژوهشی اش را به قلمرو گورستان ها اختصاص می دهد، بیان کرد: این محوطه ها یکی از مراکز مهم گردشگری هر کشوری به شمار می آیند؛ همچنین از مراکز مهم برای پژوهش های اجتماعی، فرهنگی و هنری اند. شوربختانه، ناآگاهی و دانش اندک بسیاری از مردم و حتی اهالی فرهنگ و علم دربارۀ گورستان ها، سبب شده است که این فضاهای نادر نادیده گرفته و هرکدام به گونه ای دستخوش نامهربانی یا تخریب شوند.

او اشاره کرد که «دلبستگی اش به گورستان ها و ارزش های فرهنگی و هنری آن محوطه ها سبب شد تا با پژوهش و کانسپت متناسب با گورستان، به سراغ این بخش از هویت شهری و اجتماعی برود»، او\xa0سپس بیان کرد:\xa0بر همین اساس بود که نقشۀ گردشگری گورستان تاریخی تخت فولاد را به سرانجام رساندم. مدیریت آن مجموعه، وابسته به شهرداری اصفهان نیز انتشار آن را به عهده گرفت. این نقشه جدا از معرفی تخت فولاد و آثار معماری _ تاریخی آن، به شناسایی و معرفی آرامگاه نام آوران آن گورستان می پردازد و به صورت جداگانه، به فارسی و انگلیسی بازنشر شده است.

وی با یادآوری این نکته که هنگام بازگشت از سفر یا هر بازدید، می توانیم نقشه های گردشگری را با خود برداریم و به خانه ببریم، تأکید کرد: نقشه های گردشگری یکی از فراورده های فرهنگی هر مقصدی است که ما با خود به مبدأ برمی گردانیم. به درستی، نقشۀ گردشگری در هر سفر کوتاه یا بلند ما، جدا از اینکه راهنما و همراه ما بوده، یک یادگاری است. به گونه ای دیگر، پس از پایان سفر نیز معنا و کارکرد خودش را دارد. باید بدانیم که نقشه های گردشگری، یادگارهای فرهنگی ارزشمندی هستند که می توانند سفیر سفر ما باشند و نیز گرایش و دلبستگی های ما را بازتاب دهند.

طراح اولین نقشۀ گردشگری گورستان در کشور،\xa0توضیح داد:\xa0دیدار از آرامگاه نام آورانی که در قطعۀ نام آوران آرامستان باغ رضوان اصفهان به خاک سپرده شده اند به سبب حضور در مجموعه ای مشخص آسان است؛ ولی در گسترۀ این آرامستان، بسیاری از چهره های نامدار آرمیده اند که شناسایی آرامگاه آنان دشوار بود. جدیدترین نقشۀ گردشگری ام را به باغ رضوان اختصاص داده ام. این نقشه، راهنمای دیدار از آرامگاه نام آوران فرهنگ و هنر است که بیرون از قطعۀ نام آوران به خاک سپرده شده اند.

با نام آوران فرهنگ و هنرِ خفته در آرامستان باغ رضوان

این هنرمند تأکید کرد: گورستان ها پنجره ای به دنیای گذشته و تاریخ ما هستند که با مطالعه و پژوهش بر روی آن ها می توان به داده های پُر ارزشی دست یافت. بخشی از هویت فرهنگی و تاریخی ما را گورستان های شهر و کشورمان شکل می دهند. ممکن است روزی از آرامگاه یکی از نام آوران در گورستانی همچون باغ رضوان دیدار کنیم و همین ملاقات، زمینۀ آشنایی بیشتر را با او یا پیشه و دلبستگی های او ایجاد شود.

این هنرمند هنرهای تجسمی، اظهار کرد: اگر از نقشه های ارزشمندی بگذریم که عباس سحاب از خود به یادگار گذاشت، به طور معمول بیشتر نقشه هایی که برای شهرهای ایران تهیه می شد، همان نقشه های شهرسازی بود که چند اثر تماشایی بر روی آن جانمایی می شد یا کمی بیشتر که نه برای گردشگر راه گشا بود و نه جاذبه های هنری و زیبایی شناسی داشت. ولی خوشبختانه، امروزه به نقشه های گردشگری خوبی برمی خوریم.

او گفتۀ خود را چنین تکمیل کرد: گاهی به فراخور میزان دلبستگی خودمان یا فضای آرشیوی که در اختیار داریم، نقشه های گردشگری را تا زمان هایی دور در آرشیو شخصی خود نگهداری می کنیم. و گاهی آن ها را برای دیگران هم به تماشا می گذاریم یا پیشکش می کنیم. در هر حال، نقشه های گردشگری مانند کارت پستال ها و دیگر فراورده های فرهنگی، کار خود را انجام می دهند؛ کاری که در جایگاه یک سفیر و پیام آور است.

انتهای پیام



منبع: https://www.isna.ir/news/1403040905648/%D8%A8%D8%A7-%D9%86%D8%A7%D9%85-%D8%A2%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D9%87%D9%86%D8%B1-%D8%AE%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%D8%BA-%D8%B1%D8%B6%D9%88%D8%A7%D9%86

این هنرمند دراین باره به ایسنا گفت:\xa0کار پژوهشی این نقشه، برگرفته از جدیدترین کتاب من است که همین سوژه را دارد. پژوهش برای شناسایی نام آوران فرهنگ و هنر که بیرون از قطعۀ نام آوران در باغ رضوان اصفهان آرمیده اند، از سال ۱۳۹۹ آغاز شد و امسال، به مناسبت چهلمین سال تأسیس باغ رضوان، به سرانجام رسید.

این هنرمند با تأمل در این نکته که جامعۀ کنونی ما بعضاً به فعالیت هنری، پژوهشی یا گردشگری در حوزۀ گورستان ها انتقاد می کند، گفت: برخی گمان می برند که پرداختن به گورستان ها و یاد درگذشتگان کاری بیهوده است و باید فقط به زندگان پرداخته شود. ولی واقعیت این است که هر مقوله و مسئله ای در جای خود ارزش دارد. نباید افراد بر اساس اهداف و علاقه مندی های خاص خودشان، دنیای علایق و دغدغه مندی های دیگران را بی اهمیت بدانند.