حریم گنبد کاووس و جنگل هیرکانی چه وضعیتی دارد؟
انتشار: آذر 16، 1401
بروزرسانی: 30 فروردین 1404

حریم گنبد کاووس و جنگل هیرکانی چه وضعیتی دارد؟

حریم گنبد کاووس و جنگل هیرکانی چه وضعیتی دارد؟

ملک شاهکویی درباره چالش های تعیین حریم در استان گلستان، اظهار کرد: بیشترین چالش این استان برای تعیین حریم و عرصه، ساخت وسازهاست. در محدوده شهرها و روستاها سعی کردیم در جلساتی با شورای شهر و دهیاری روستاها این چالش را به حداقل برسانیم. از طرفی، قانون مصوبه سال ٩٨ و کمیسیون ماده ٩٩ و ١٠٠ در این زمینه خیلی به ما کمک کرد. در این قانون اعلام شد اگر در حریم بافت های تاریخی، پروانه ساخت صادر شود و مالک مازاد آن پروانه، ساخت وساز کند و یا بدون مجوز، ساخت وساز کند، حکم "قلع بنا" می گیرد. البته به شرطی که شهرداری ها به موقع با صدور پروانه ساخت، قوانین را رعایت کنند. برای مثال پس از تعیین حریم «مسجد جامع گرگان» در حدود ده دوازده سال پیش، مشکلاتی با دستگاه های اجرایی و شهرداری برای ایجاد پارکینگ طبقاتی به وجود آمد. به هر حال بخشی را میراث رفع کرد، بخشی هم توسط شهرداری دخل و تصرف شد. برای همین، به همکاری دستگاه های اجرایی و شهرداری ها برای حفاظت از حریم آثار تاریخی نیاز داریم. \xa0

سرپرست پایگاه ملی میراث فرهنگی شهر تاریخی استرآباد (گرگان)، اوضاع حریم در بخش جهانیِ جنگل هیرکانی را تثبیت شده اعلام کرد و با بیان این که حریم «گنبد کاووس» چالشی ندارد، تاکید کرد: گنبد کاووس به فوریت به حریم منظری نیاز دارد.

عالیه ملک شاهکویی ـ سرپرست پایگاه ملی میراث فرهنگی شهر تاریخی استرآباد (گرگان) ـ در گفت وگو با ایسنا درباره وضعیت تعیین حریم و عرصه آثار تاریخی در استان گلستان، گفت: حدود ٩٩١ اثر ثبت شده در فهرست آثار ملی گلستان داریم که ۵۵ اثر از آن ها حریم مصوب دارند. همچنین شش اثر ثبت شدۀ جهانی داریم که از میان آن ها، دو اثرِ جنگل های هیرکانی و برج قابوس به تعیین حریم نیاز داشتند که انجام شد.

او با بیان این که محوطه های تاریخی که داخل محدوده شهری قرار گرفته اند معمولا به تعیین "فوری" حریم نیاز دارند، افزود: تپه هایی که خارج از شهر هستند، معمولا اراضی ملی و کشاورزی هستند و ساخت وساز در آن ها انجام نمی شده است، اما یکسری تپه ها کم کم به محدوده شهر اضافه شدند و این تهدیدی برای حریم این تپه های تاریخی محسوب می شود. برای مثال تپه «انجیر آب» در طرح های اخیر توسعه شهری گرگان در محدوده شهر قرار گرفت، وگرنه تا پیش از آن، اراضی کشاورزی اطراف آن بودند و هیچ مشکلی هم نداشتند. بر این اساس در حال حاضر پنج تپه تاریخی در بندر گز، کلاله، آق قلا (در آق قلا دو تپه)، «تپه انجیر آب» گرگان و رباط سفید (سرعلی آباد) به حریم فوری نیاز دارند. \xa0

ملک شاهکویی همچنین درباره وضعیت حریم «گنبد کاووس» (گنبد قابوس) توضیح داد: حریم این اثر تاریخی همزمان با ثبت ملی آن انجام شد و ضوابط بر اساس این حریم تعیین می شود. شهرداری هم بر اساس همین حریم استعلام می گیرد و اقداماتش را بر اساس این استعلام انجام می دهد، اما میراث فرهنگی در تلاش بوده حریم منظری برای این گنبد در خیابان اصلی و دید گنبد به شهر «جرجان» (گرگان) در نظر گرفته شود که هنوز این پیشنهاد اجرایی نشده است. \xa0

او درباره تعرض هایی که به حریم جنگل هیرکانی به عنوان میراث جهانی، شده است و اقدامات میراث فرهنگی در این باره، گفت: وظیفه حفاظت از جنگل هیرکانی فقط به عهده میراث فرهنگی نیست. محیط زیست و منابع طبیعی در حفاظت از این جنگل نقش پررنگ تری دارند و جزو وظایف اصلی آن محسوب می شود. ما به عنوان متولی ثبت جهانی این اثر پایش هایی را به صورت دوره ای انجام می دهیم. جنگل های ما همواره مورد دست درازی قرار می گیرند، اما بخش هایی از جنگل هیرکانی که ثبت جهانی شده اند، اوضاع تثبیت شده ای دارند. \xa0

انتهای پیام



منبع: https://www.isna.ir/news/1401091610939/%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%DA%AF%D9%86%D8%A8%D8%AF-%DA%A9%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%B3-%D9%88-%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84-%D9%87%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%86%D9%87-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AFسرپرست پایگاه ملی میراث فرهنگی شهر تاریخی استرآباد (گرگان) درباره تفویض اختیار تعیین حریم و عرصه به ادارات کل استان ها نیز بیان کرد: با این اقدام سرعت کار بالا می رود و اگر همدل باشیم می توانیم بدون مشکل، حریم آثار ثبت ملی شده را خیلی راحت تر تعیین کنیم. از طرفی، تعیین حریم و عرصه خط قرمز میراث فرهنگی است و اشتباه در آن قابل جبران نیست، این موضوع به قاطعیت مدیر و تیم کارشناسی نیاز دارد.

نویسنده: تیم تحریریه روحانی نژاد