این بانوی فعال گردشگری دغدغه گردشگران امروزی را کشف و شهود در طول سفر دانست و افزود: از میانه قرن ۱۹۰۰ با ایجاد مفاهیمی چون توسعه پایدار و گردشگری پایدار، سبک سفرهای جدید شکل گرفتند. در این سبک جدید به گردشگر برنامه بازدید داده نمیشود. این سؤال برای انسان مدرن ایجاد شد که تا کی ما این تک بناهای یک شهر را ببینیم؟ انسان معاصر به دنبال کشف و شهود و یافتن و ماجراجویی است.
محسن ادیب، مدیر سایت کویر و بیابانهای ایران نیز در این نشست، اظهار کرد: نیمی از مساحت استان اصفهان بیابانی است. بناهای تاریخی و محور زایندهرود در چنین بستری واقع شدهاند. بناها در این منطقه الگو گرفته از معماری کویر هستند و ۱۵۰ کیلومتر از رودخانه زایندهرود در منطقه کویری واقعشده است. در شمال و شمال غرب استان، دریاچه نمک کویر مرنجاب، کویر مصر، پارک ملی کویر، باتلاق گاوخونی، لیگ شتران، لیک گاوخونی، تعدادی از کویرهای استان هستند.
همچنین مهرداد قزوینیان، کویر نورد باسابقه کشورمان نیز با تأکید بر اشاراتی که محسن ادیب داشت، اظهار کرد: اصفهان یکی از مهمترین کانونهای گردشگری ایران است، به همین دلیل است که باید محور زایندهرود حفظ شود. ترکیه از ایران هندوانه وارد میکند درحالیکه خودش ۵۰۰ سد پر آب دارد. حتی این پیشنهاد مطرح میشود که با پمپ، آب رودخانه مسیر آب رودخانه در چرخش باشد. اصفهان شهری است که پیست اسکی و منطقه تاریخی و بیابانی را در خود جا داده است.
نباید در مناطق خشک منتظر برنامه درسی وزارت علوم ماند
این فعال گردشگری و مؤسس بومگردی کاج ادامه داد: صرفاً سفر برای کسب لذت و تماشا نیست و گردشگران لذت را در راستای مسائل دیگری کسب میکند. این نوع گردشگری میگوید گردشگر وارد شهر میشود با یک مسئله مواجه خواهد شد و تأثیری بر آن مسئله میگذارد و بار دیگری که به این شهر سفر کند، با مسئله دیگری مواجه میشود.
در این نشست مهری شاهزیدی، مدیر گروه مطالعات گردشگری جهاد دانشگاهی با اشاره به اهداف و رویکرد نشستهای شهرکاوی، گفت: این نشستها دو هدف را دنبال میکند؛ اولین هدف این است که افراد را در جامعه علمی و در موضوعات خاص باهم آشنا کند. برخی افراد در جامعه علمیِ شهرهای دیگر شهرت داشتند یا در تخصصها و فضاهای علمی دیگری مطرح شدند. ما درصدد جذب مخاطبان زیادی نیستیم. قرار است افراد بهصورت دستچین شده در این جلسات بنشینند و ما در حد توان خود، روایت این جلسات را تدوین کنیم و در اختیار مسئولین قرار دهیم.
این فعال گردشگری در مورد فرایند مطرحشدن کویر ایران در جهان گفت: توریستهای خارجی که برای بازدید از کویر به صحرای آفریقا در لیبی و مصر و الجزایر میرفتند، با بروز برخی اتفاقات چون گسترش تروریستها و اتفاقات دیگر در این کشورها مقصد گردشگری خود تغییر دادند و مقصد ایران را برای گردشگری بیابان انتخاب کردند.
او تنها راه نجات از تنشهای آبی استان را گسترش گردشگری پایدار دانست و گفت: تنشهای آبی در استان اصفهان همین الان زیاد هستند و هر هفته کشاورزان معترض شرق اصفهان اعتراض میکنند و قطعاً این تنشهای آبی بیشتر هم خواهد شد. تنها راه نجات مناطق بیابانی از بیکاری و مهاجرت این است که گردشگری در این مناطق توسعه پیدا کند. روستای گردشگری مصر با توجه به توسعه گردشگری در این روستا مهاجرت معکوس داشته است.
او در پایان با توصیف مخاطبان اصیل بوم گردیها گفت: مخاطبان بومگردیها کسانی هستند که مدت زیادی را در یک شهر میمانند و با برنامه بومگردی، قرار است که کنشی در منطقه داشته باشند. بومگردی یک نمونه گردشگری پایدار است که به دنبال نقشجهان و تک بناها نیست. خود بومگردی جذابیت کافی برای جذب گردشگر دارد. کسب وامهای کلان و تبلیغات، با فضای روحانی و دلی بومگردی در تضاد است و گردشگر را جذب نمیکند. بومگردیها با آبادگری دوشادوش هستند.
او با اشاره به تبارشناسی سفر در دوران باستان تأکید کرد: در قرون باستان مردم بهعنوان یک تماشاگر برای کسب لذت سفر میکردند. مسافران فقط نقش تماشاگر داشتند. از شهر بازدید میکردند و خارج میشدند. بهمرور گردشگری انبوه مطرح شد. این سبک گردشگری میگفت گردشگران طبق برنامه خاصی در فلان شهر میتوانند ۵ بنای تاریخی را ببینند و از شهر خارج شوند. این نوع گردشگری کشف و شهودی با خود به همراه نداشت. راهنماها کشف را انجام داده بودند و به مخاطب ارائه دادند.
او با بررسی موقعیت جغرافیایی و حوزه تمدنی اصفهان اظهار کرد: استان اصفهان از شرق به غرب، کوههای زرد کوه و جلگه اصفهان و تالاب و بیابانها را شامل میشود و از شمال به جنوب هم کوههای شمال به کوههای جنوب سمیرم میرسد. عملاً اصفهان چهارراه کشور و استان است و حول زایندهرود شکلگرفته است. ساختار اولیه اصفهان در تپههای مشرفبه پل شهرستان بوده است. مردم در چند هزار سال گذشته کنار آب سطحی ساکن میشدند و آب را برداشت میکردند. جایی تمدن شکل میگیرد که محل سکونت کنار آب باشد و درعینحال در حاشیه اطمینانی از خطراتی چون سیل قرار بگیرد و در امان باشد. مردم بهتدریج به سمت شمال و میدان عتیق آمدهاند و بهمرور با کندن چند متر زمین به منبع دائمی آب دست یافتند و با منابع آب زیرزمینی آشنا شدند.
علیرضا دلالزاده، متخصص رشته مهندسی آب، در این نشست گفت: حیاتیترین نیاز زندگی انسانی آب است و آب است که آتش را کنترل میکند و بهنوعی باید گفت که آب اصلاحگر است. هر طرح توسعه باید به آب توجه داشته باشد. نبود آب منجر به فرونشست میشود و خاک و هوا بدون آب کیفیتی نخواهند داشت.
او با بیان اینکه بهتازگی عربستان سعودی پول نفت خود را در حوزه گردشگری سرمایهگذاری کرده است، گفت: عربستان سعودی حتی مسابقات پاریسداکار را با بخشیدن پول و سرمایه به برگزارکنندگان، در کشور خود برگزار کرد و به این تربیت در سطح جهانی خودش را بهعنوان یک جاذبه توریستی مطرح کرد. توریستها امروزه بهصورت فلهای به عربستان وارد میشوند درحالیکه پیشازاین ویزا گرفتن برای سفر به عربستان بهشدت سخت و محدود بود. عربستان میلیونها دلار پول نفت را در گردشگری سرمایهگذاری کرده است.
هاجر مهرجویان، فعال گردشگری در این نشست به ارائه تجربهها و دغدغههای خود پرداخت و اظهار کرد: من و سجاد حقیقت برای دیدن بوم گردیها سفرهای متعددی داشتیم. برای مثال برای کسب تجربه در بومگردی نارتیتی، به تفت سفر کردیم.
این جملات مختصری از مباحثی بود که روز چهارشنبه (۳۱ خردادماه) در کاوش چهارم سلسله نشستهای شهرکاوی، تأملی درباره آینده شهر، با عنوان اولویتهای توسعه گردشگری استان اصفهان کدام هستند؟ مطرح، و با حضور صاحبنظران گردشگری به میزبانی جهاد دانشگاهی واحد اصفهان، در سرای بدیع برگزار شد.
انسان معاصر به دنبال کشف و شهود و ماجراجویی است
مهرجویان با بیان اینکه امروزه در کنفرانس آتن، بافت تاریخی و مشارکت مردمی در گردشگری مطرحشده است و تک بناها را کنار گذاشتهاند، یادآوری کرد: در این کنفرانس اینکه گردشگران در محل سفر چه باید بکنند مسئله بود و گردشگری مسئولانه و کنشگر برای کشف و شهود، درنتیجه این تغییر رویکرد ایجاد شد. مفهوم اکولوژیا بومگردی در این راستا در ایران زاده شد.
انتهای پیام