تنکابن فقط حدود ۶۰ بومگردی و ۱۶ هتل، متل و مهمانپذیر دارد و تقریبا پاسخگوی هر سلیقهای است، که یک ویژگی خاص در میان شهرهای گردشگری محسوب میشود و از این نظر میتواند تجربه متفاوتی را در سفر رقم بزند. این اقامتگاهها از همه نوع و هر شکلی هستند؛ از کندوجها تا خانههای اعیانی و هتلویلاهای ساختهشده.
سپری کردن اوقات در باغ چای و مشارکت در چیدن برگهای چای، که البته این مورد باید در فصل برداشت اتفاق افتد، برای مسافران شمال حتما تجربهای متفاوت است. برگ سبز چای را هر سال در سه چین بهاره، تابستانه و پاییزه برداشت میکنند و فقط سه رخ برگ سبز چای چیده میشود.
هزینه سفر
برای سفر به این منطقه بهتر است وسیله نقلیه مناسب همراه باشد و یا پیشنهاد میشود از راهنماها، آژانسهای گردشگری و یا رانندههای محلی کمک گرفته شود. اطلاعات اولیه درباره اقامتگاهها، راهنماها و آژانسهای گردشگری محلی در وبسایت شهرداری این منطقه قرار گرفته است.
غذاهای غرب مازندران خیلی شبیه غذاهای گیلان است. ماهی سفید کبابشده، مرغ دشتی و مرغ ترش شکمپر از جمله خوراکهایی است که محلیها حتما پیشنهاد میکنند و در بیشتر رستورانهای تنکابن هم پیدا میشوند، اما شاید خوشمزهترین آنها را در آشپزخانههای خانگی و بومگردیها بتوان پیدا کرد، مثل آشپزخانه بومی در عِسل (اِسل) محله، که غذاهای آن قبل و بعد از کوهپیمایی در دشت دریاسر و احتمالا بعد از صعود به قله سیالان، حسابی به جان مینشیند. آشپزخانه بانویی که فقط آشپزی نمیکند، با مسافرانش گپ میزند، داستان تعریف میکند و گاهی هم راز خوشمزه شدن غذاهایش را افشا میکند.
خانهای که در روستای حاجته واقع شده است و از جاده لشتو دسترسی دارد، تنها یک مقصد خوشمزه نیست؛ جایی است که میتوان تجربه همزیستی با خانوادهای را که جزو آخرین نسل از روستاییان ساکن در جنگل هستند، بهدست آورد. روستاییهایی که هنوز بخش زیادی از مواد مورد نیاز زندگی را خودشان تأمین میکنند و جمعیت روستایشان شدیدا رو به کاهش رفته است.
بشقاب غذای شمالی
اما کوچه کبابیها که شبیه تمام راستههای خوراکی است، جاذبه دیگر تنکابن است که دوستداران گوشت و کباب نباید از کنار آن ساده گذر کنند. این کوچه از بازارهای قدیمی شهسوار به شمار میآید و کبابیهای آن از جمله قدیمیترین کسبه این شهر هستند. کوچه کبابیها که بوی دود آن هفت کوچه آنطرفتر هم به مشام میرسد، در کنار گشت شهری و برای بعد از پیادهروی کنار رودخانه «چشمه کیله» پیشنهاد میشود.
در روستای چلاسر، خانه اعیانی یک خاندان نیز به بومگردی شده است؛ خانهای با قدمت حدودا یک قرن که در باغ حدودا دو هکتاری مرکبات واقع شده و یک حمام صدساله قدیمی دارد که قرار است به کاربری اصلی خود بازگردد. معماری این خانه بدون تغییر حفظ شده که ضمن تجربه اقامت متفاوت در خانه اعیانی روستایی خاص شمال غرب ایران، چیدن چای و مرکبات را هم میتوان تجربه کرد.
خواب عمیق در باغ چای
در همین خانه میتوان در فرآیند تهیه چای به سنتیترین شکل ممکن مشارکت داشت. در جریان تولید چادرشببافی و پارچههای منقرضشدهای که احیا شدهاند، قرار گرفت و زیستن با روستاییان ساکن در جنگلی را که از عصر دایناسورها باقی مانده است، تجربه کرد. مهمتر آنکه برای بهدست آوردن این تجربۀ بکر در عین احترام به جامعه میزبان، لازم است با راهنماها و آژانسهای گردشگری محلی هماهنگ کرد تا آرامش و نظم روستا و اهالی آن بر هم زده نشود.
طعم متفاوتترین بشقاب غذای شهسوار (تنکابن) را هم در قلب جنگلهای چند میلیون ساله هیرکانی میتوان چشید، در خانه روستایی بانویی که سفره رنگین آن برای مهمانانش معمولا ترکیبی از غذاهای گیاهی مثل پولا سرتره، بادمجان کباب و پنیر بُرشته و نان محلی کلوا است که برای گیاهخواران میتواند جذاب باشد.
دهکده ملی سفال
باغات چای در تنکابن گسترده است، هرچند بیشتر آنها به ویلا تبدیل شدهاند، اما هنوز هم این منطقه به چای و مرکباتش معروف است. اگر در روستای حاجته میتوان در فرآیند تولید دستی چای مشارکت داشت و در بازار سنتی ماهیگیران تنکابن میتوان طعم چای دمی ایرانی را نوشید، در روستای گرماپشته میتوان چایچینی و البته عمیقترین خواب را در باغ پرشیب چای تجربه کرد؛ باغی که حالا کندوجها و کلبههای کاهگلی و چوبی آن به بومگردی تبدیل شده و یکی از بکرترین تجربهها را برای مسافران ماجراجو، ورزشکار و طبیعتدوست رقم زده است.
کندوج، سازهای است که شالیکاران از آن برای نگهداری و انبار کردن ساقههای شالی برنج استفاده میکنند، اکنون در بسیاری از روستاهای تنکابن نمونهای از این کندوجها به اقامتگاه بومگردی تبدیل شده است. در یکی از باغهای چای روستای گرماپشته، نمونهای از کندوجها برای اقامت گردشگران و مسافران ساخته شده است تا ناآرامیهای روزمره را با باغ سبز چای دفع کنند.